BİBERİYE
Latince / İngilizce / Almanca / Fransızca adlar: Rosmarinus officinalis L./ Garden rosemary, rosemary / Rosmarin / Romarin
Botanik özellikler: 150 cm yüksekliğinde, yaprak dökmeyen çalımsı bir tür. Yapraklar çok kısa saplı, genellikle 10-25 × 1-2 mm, kenarı alt yüze doğru kıvrık, üst yüz parlak yeşil, alt yüz sık tüylerden dolayı grimsi beyaz. Şubat - kasım aylarında açılan çiçekler 8-12 mm uzunluğunda, açık veya koyu mavi, nadiren beyaz.
Yayılış: Akdeniz ülkeleri. Türkiye’de Akdeniz iklimi görülen yerler. İspanya, Fransa, Tunus, Fas, Güney Afrika, ABD, Hindistan, Kafkasya, Çin ve Avustralya’da yetiştirilir.
Doğal yetişme ortamı: 250 m’ye kadar yükseklikte denize yakın kurak yerler, makilikler
Yetiştirme koşulları: Sıcak, kışları yağışlı az çok kuru iklimlerde iyi gelişir. Soğuktan, nemden ve asitli topraklardan hoşlanmaz. Süzek ve kalkerli toprakları tercih eder. (Bu tip topraklarda yetiştirilenler daha küçük olup, daha kuvvetli kokarlar. Bazik topraklarda aromatik yağ verimi de daha yüksektir.) Çimlenme süresi uzun olduğu ve sıcak ortam istediği için tohum yerine çelikle veya daldırma ile çoğaltılır. İlkbahar başında ekilen tohumlar 1-2 haftada çimlenir. Çimlenmeden sonra fazla su verilmez. İlkbahar ve sonbaharda köklendirilen sürgünlerle de çoğaltılır. İç mekanda yetiştirilebilir.
Kullanılan kısım: Yaprak, çiçekli gövde, aromatik yağ
Hasat zamanı: Her zaman
İçerik: Aromatik yağlar, fenolik maddeler (asitler, flavonoitler, tanenler), glikozitler (acı), saponinler, organik asitler, terpenoitler
Tıbbi etki: Analjezik, antiakne, antibakteriyel, antienflamatuvar, antikarsinojen, antimikrobiyal, antioksidan, antiparazitik, antiproliferatif, antiromatizmal, antisefalajik, antiseptik, antispazmotik, diüretik, emmenagog, karminatif, kolagog, koleretik, stimulan, stomaşik, tonik, vulnenar Kullanım şekli ve dozu: Toz: 2-4 g / gün Tıbbi çay (demleme): 4-6 g / gün Tentür (%70): 3-8.5 ml / gün Banyo: 50 g / lt %2 biberiye esansı içeren alkollü çözelti iyi bir antiseptiktir.
Uyarılar: Aromatik yağı kontakt dermatit ve ışığa duyarlılık yapabilir. Yaprakların fazla miktarda kullanılması kanamalara neden olabilir. Bazı ilaçlarla etkileşir. Anne adayları ve emzirenler kullanmamalıdır.
Yemek olarak kullanımı: Taze yapraklar salata şeklinde veya baharat olarak değerlendirilir.
Veterinerlikte kullanımı: Sığır, at, keçi, koyun hastalıklarında kullanılır.
Diğer kullanımları: Aromatik yağ parfümeride kullanılır. Yapraklı dallar böcekleri uzaklaştırıcı ve havayı serinleticidir. Özellikle bordür bitkisi olarak park ve bahçelerde yetiştirilir.
Kaynaklar: Kontogianni VG, Tomic G, Nikolic I et al. 2013. Food Chem 136(1): 120-9 Lucarini R, Bernardes WA, Ferreira DS et al. 2013. Pharm Biol 51(9): 1087-90 Petiwala SM, Puthenveetil AG, Johnson JJ. 2013. Front Pharmacol 4: 29 Tsai TH, Chuang LT, Lien TJ et al. 2013. J Med Food 16(4): 324-33
Buradaki Bilgiler Hekim, Eczacı ve Diğer Sağlık Profesyonellerini bilgilendirmek amacıyla bilimsel makaleler referans alınarak hazırlanmıştır. Fitoterapi ve Aromaterapi bir uzmanlık alanıdır. Hekiminize ve Eczacınıza danışmadan buradaki bilgilerle hastalık tedavi edilemez! Bitkisel ürünler İlaç değildir. Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılamaz! İlgili yasa ve reklam yönetmelik kurallarına uyularak endikasyon ve hastalık adı belirterek bitkisel destek ürünleriyle ilgili tanıtım yapılmamaktadır.