MÜRVER
Latince / İngilizce / Almanca / Fransızca adlar: Sambucus nigra L. / Black elder, elderberry, elder tree, European elder / Schwarze Holunder / Grand sureau, sureau noir
Botanik özellikler: 4 m yüksekliğinde, yaprak döken, çalı veya küçük bir ağaç. Yapraklar 25-30 cm uzunluğunda, karşılıklı, 5-11 tane yumurtamsı, seyrek tüylü ve testere dişli 6-12 cm uzunluğunda yaprakçıktan oluşmuş. Mayıs - temmuz aylarında açan çiçekler genellikle krem renkli ve 5 mm çapında, şemsiyeye benzer topluluklar halinde, dik ve kokulu. Meyve küremsi, 4-8 mm çapında, olgunlukta parlak koyu mor - siyah, sarkık salkımlar halinde.
Yayılış: Avrupa, Batı ve Orta Asya. Kuzey Amerika’da doğallaşmış. Türkiye’de genellikle Marmara, Karadeniz ve Ege bölgeleri.
Doğal yetişme ortamı: 1700 m’ye kadar yükseklikte orman kenarları, açık alanlar, çalılıklar, deniz kıyısında kireçli kumlu ve çakıllı topraklar
Yetiştirme koşulları: Serin ve güneşli yerleri sever. Zengin ve nemli toprakları tercih ederse de toprak konusunda seçici değildir. İlkbaharda ekilen tohum veya sürgünlerle
üretilir. Tohumlar ekilmeden önce 4 hafta kadar buzdolabında bekletilir, ardından toprağa ekilir. Çimlenme 4-6 ayda gerçekleşir.
Kullanılan kısım: Çiçek, meyve, yaprak
Hasat zamanı: İlkbahar (yaprak, çiçek), yaz (meyve)
İçerik: Çiçek: Aromatik yağ, fenolik maddeler (asitler, flavonoitler, tanenler), glikozitler (siyanojenik, rutin), organik asitler, steroller Yaprak: Aromatik yağ, fenolik maddeler (asitler, flavonoitler), glikozitler (siyanojenik), steroller, triterpenler Meyve: Antosiyanlar, aromatik yağ, meyve asitleri, organik asitler, pektin, tanenler, vitaminler (özellikle C)
Tıbbi etki: Dahilen: analjezik, antienflamatuvar, antioksidan, antipiretik, antiviral, antiromatizmal, astrenjan, diüretik, ekspektoran, korizit, laksatif (çiçek, meyve); diaforetik, solunum sistemi sorunlarını (bronşit, kulak enfeksiyonu, saman nezlesi, sinüzit) giderici. Haricen: egzema, dermatit
Kullanım şekli ve dozu: Toz: 9-15 g / gün Tentür (%25): 2.5-7.5 ml (=20-60 damla) / gün
Uyarılar: Uzun süre kullanımda potasyum düşüklüğüne yol açabilir. Ham meyveler mide bulantısı, kusma ve ishale yol açabilir. Anne adayları ve emzirenler kullanmamalıdır.
Yemek olarak kullanımı: Olgun meyveler doğrudan yenir veya suyu sıkılarak içilir. Meyve ve çiçekleri tatlı ve içecek üretiminde ve içki kokulandırıcı olarak kullanılır.
Veterinerlikte kullanımı: Tek ve çift tırnaklı hayvanlarla küçük hayvanlarda kullanılır.
Diğer kullanımları: Yaprakları insektisittir. Bütün bitkiden siyah, mor veya yeşil boyar madde elde edilir.
Kaynaklar: Jensen S, Nielsen B. 1973. Acta Chem Scan 27: 2661-85 McCutcheon A, Roberts T, Gibbon E et al. 1994. J Ethnopharmacol 44: 157-69 McCutcheon A, Roberts T, Gibbon E et al. 1995. J Ethnopharmacol 49: 101-10 Toulemonde B, Richard H. 1983. J Agric Food Chem 31: 365-70
Buradaki Bilgiler Hekim, Eczacı ve Diğer Sağlık Profesyonellerini bilgilendirmek amacıyla bilimsel makaleler referans alınarak hazırlanmıştır. Fitoterapi ve Aromaterapi bir uzmanlık alanıdır. Hekiminize ve Eczacınıza danışmadan buradaki bilgilerle hastalık tedavi edilemez! Bitkisel ürünler İlaç değildir. Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılamaz!
İlgili yasa ve reklam yönetmelik kurallarına uyularak endikasyon ve hastalık adı belirterek bitkisel destek ürünleriyle ilgili tanıtım yapılmamaktadır.